کشاورز لایق بهترینهاست
کشاورز لایق بهترینهاست
با آزمون خاك قبل از کشت از طریق نمونه بردارى صحیح و اندازه گیرى خصوصیات فیزیکى و شیمیایى و به ویژه غلظت آهن قابل جذب خاك مشخص خواهد شد که تا چه حد شرایط خاك براي تأمین رشد بهینه گیاه و دستیابى به عملکرد مورد انتظار مهیا است. برنامه آزمون خاك شامل: الف- نمونه بردارى صحیح از خاك که بیشتر توسط زارعین انجام مى شود. ب – تجزیه صحیح خاك در آزمایشگاه تجزیه خاك و گیاه به منظور تعیین دقیق غلظت آهن قابل جذب خاك ج- تفسیر نتایج آزمایشگاهى و انجام توصیه کودي که توسط کارشناسان مسائل تغذیه گیاهى صورت مى گیرد. حد بحرانى آهن تعیین شده براى گیاه گندم توسط مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزى و منابع طبیعى استان اصفهان براى استان 4/5 میلى گرم در کیلوگرم خاك مى باشد.
2. تجزیه گیاه
تجزیه گیاه یکى دیگر از را ه هاى آگاهى از کمبود و سپس تصمیم گیرى براي توصیه مصرف کود آهن محسوب مى شود. اگر کمبود آهن در ابتداي رشد تشخیص داده شود امکان اصلاح وجود داشته و کاهش عملکرد و کیفیت محصول به حداقل ممکن خواهد رسید. تجزیه گیاه تنها کمبود و یا بیش بود عناصر غذایى را نشان مى دهد. تجزیه گیاه نمى تواند جانشین آزمون خاك شود ولى هنگامى که در کنار آزمون خاك انجام گیرد مى تواند در جهت تکمیل توصیه کودي مؤثر واقع شود. تجزیه گیاه پس از توصیه و مصرف کود مى تواند نشان دهد که تا چه حد مصرف کود مؤثر واقع شده است. حد بهینه آهن در گیاه گندم از مرحله پنجه زنى تا ظهور برگ پرچم 300-200 میلى گرم در کیلوگرم متغیر است.
3. کودهاى شیمیایى حاوى آهن و توصیه آن ها
از انواع متداول کودهاي حاوى آهن مى توان به سولفات آهن آبدار با 20 درصد آهن خالص، سولفات آهن خشک با 25 درصد آهن خالص، کلات آهن محلول پاشی با 6 درصد آهن خالص و کلات آهن مصرف خاکی با 6 درصد آهن خالص اشاره کرد.
مصرف خاکى کلات هاى گران قیمت خارجى با بنیان EDDHA در بیشتر مواقع مقرون به صرفه نیست لذا محلول پاشى با کودهاى با بنیان EDTA به علت قیمت کمتر در بسیارى از کشورها نظیر کشور ما که خاك مانع از حفظ حلالیت ترکیبات آهن است ازلحاظ اقتصادى بیشتر مقرون به صرفه است. کشاورزان باید حتماً مطابق راهنماى مصرف هر کود از آن استفاده کنند. مصرف کلیه کودهای آهن داخلى در حال حاضر فقط به صورت محلولپاشى توصیه مى گردد.
به طورکلى هر چه شدت زردى برگ بیشتر باشد به دفعات محلولپاشى بیشترى نیاز است که فاصله این محلول پاشى هر دو هفته یک بار خواهد بود. امکان اختلاط این کودها با برخى از سموم مشکل هزینه اضافى محلول پاشى را مرتفع مى کند. میزان
مصرف کودهاى آهن جهت محلول پاشى دو تا پنج در هزار (دو تا پنج کیلوگرم از کود موردنظر در 1000 لیتر آب باکیفیت براى یک
هکتار مزرعه گندم) خواهد بود.
نکات مهم:
الف: هنگام ظهور گل و اوایل دوره تشکیل میوه نباید این کود را محلول پاشى کرد.
ب: هنگام تهیه محلول کود را به آب اضافه کنید و هم بزنید.
ج: بهتر است کودهاى آهن هر دو سال یک مرتبه مصرف گردد.
دال: استفاده بیش ازحد کودهاى فسفره، مس، روى و مولیبدن در خاك باعث جلوگیرى جذب آهن قابل استفاده خاك براى گیاه
شده و باعث بروز کمبود تحمیلى آهن در گیاه خواهد شد. گندم جزء گیاهان نیمه مقاوم به کمبود آهن در خاك طبقه بندى
مى شود.
ه: در تأمین کودهاى ازته براى مزارعى که کمبود آهن دارند توصیه مؤکد بر این است که به جاى کودهاى اوره و نیترات آمونیوم از
کود سولفات آمونیم استفاده شود.
منبع: دکتر علیرضا مرجوى عضو هیئت علمى بخش تحقیقات خاك و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزى و منابع طبیعى استان اصفهان
